تراکتورِ ایران قهرمان شد | جشن قهرمانی را با نمادهای ملی برگزار کنید!

۱۲ اردیبهشت‌ماه، مصادف با هفته بیست و هشتم رقابت‌های لیگ برتر ایران، باشگاه تراکتورسازی تبریز با شکست ۴ بر صفر شمس آذر قزوین در استادیوم قزوین، ۶۴ امتیازی شد و شکست خانگی سپاهان در اصفهان، تکلیف قهرمانی تراکتورسازی را دو هفته پیش از پایان لیگ، یک‌سره کرد.

قهرمانی احساسی، رفتار منطقی و آگاهانه

این نخستین بار است که تراکتورسازی تبریز جام قهرمانی را از آن خود می‌کند و این قهرمانی به همین دلیل، برای هوادارن باشگاه اهمیت زیادی دارد. سرخپوشان تبریز در لیگ سال ۹۳-۹۴ با وجود پیروزی بر سایپا، جام را به سپاهان باخت. این واگذاری تلخ با عنوان «جمعه سیاه» در خاطر هواداران تراکتورسازی مانده بود تا اینکه قهرمانی امسال، مرحمی بر زخم ده‌ساله گذاشت.

همین موقعیت ویژه باعث شد تا تعداد زیادی از هواداران تراکتورسازی، بلافاصله پس از پایان بازی با شمس‌آذر قزوین به خیابان‌های تبریز رفته و شادی و پایکوبی کنند. در این بین، عده‌ای از این هواداران در اقدامی ضدملی، پرچم  جمهوری باکو و ترکیه را در معابر زادگاه ستارخان برافراشتند. این رفتار ناهنجار واکنش تند بسیاری از کاربران فضای مجازی و اندیشمندان را برانگیخت. با این حال، عده‌ای نیز مثل یوسف پزشکیان، دستیار رسانه‌ای رییس دفتر رییس جمهوری، این رفتار را صرفا یک واکنش به رفتار «فارس نماها» و «تخلیه هیجان» قلمداد کردند.

جریانی که جنسش را از ایرانی‌ها جدا می‌کند

طی کمتر از یک هفته، انتشار یک خبر در مورد احتمال «خلیج عربی» نامیدن خلیج فارس توسط دونالد ترامپ در عربستان، همبستگی کم‌سابقه‌ای در شبکه‌های اجتماعی فارسی و غیرفارسی در اعتراض به هرگونه جعل نام خلیج ایرانی شکل گرفت. به همین دلیل به نظر می‌رسید که این اتحاد، کمی از آتش شکاف قومیتی را فرو بخواباند، اما روز یکشنبه، ورزشگاه سهند تبریز بار دیگر شاهد اقدامات ضد ایرانی عده‌ای از هوادارن تراکتورسازی بود.

یک ویدیو از رویداد ورزشی روز گذشته در تبریز دست‌به‌دست می‌شود که در آن، هوادارن تراکتورسازی با دود‌های رنگی، پرچم جمهوری باکو را در جایگاه تماشاگران به تصویر کشیده‌اند. در گوشه‌ای دیگر از این ورزشگاه نیز، عده‌ای پرچم ترکیه را به اهتزاز درآورده بودند. این تصاویر در رسانه‌های وابسته به دولت باکو و همچنین رسانه‌های تجزیه‌طلب بازتاب داشت.

برافراشتن پرچم ترکیه و باکو توسط هواداران باشگاه فوتبال تبریز، مسبوق به سابقه است. در سال‌های گذشته، این رفتار که در ابتدا نوعی بدعت به شمار می‌رفت و با چشم‌پوشی نهاد‌های نظارتی، به رویه‌ای مرسوم بین هواداران تراکتورسازی تبدیل شد. از سر دادن فریاد «ترکیه، ترکیه» در استادیوم و زوزه کشیدن دسته‌جمعی به نشانِ «بوزقورد» (گرگ‌های خاکستری؛ نماد افسانه‌ای ترک‌ها – نشان استقلال‌طلبی و تجزیه‌خواهی) تا به اهتزاز درآوردن پرچم‌های بیگانه در خیابان و استادیوم، در سال‌های گذشته چنان بین هواداران تراکتورسازی مرسوم شده که هویت ورزشی این باشگاه را تا حدود زیادی به موجودیتی قومی، ضدملی و سیاسی تغییر داده است.

یک بام و دو هوای مدیران باشگاه

«آقای دنیزلی برای کمک به من آمده تا قهرمانی را برای شما هواداران و تمام تُرک‌زبان‌های دنیا هدیه کنیم». این فرازی از سخنرانی «محمدرضا زنوزی»، مالک باشگاه تراکتورسازی تبریز در اولین جلسه معارفه «مصطفی دنیزلی» سرمربی پیشین تراکتورسازی است. جمله‌ای که حکم «خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل» را در ارتباط با زنوزی و باشگاه تراکتورسازی دارد.

محمدرضا زنوزی مطلق در خردادماه ۱۳۹۶، رسما مالک باشگاه تراکتورسازی تبریز شد و دو سال پس از آن، مدیران و مالک، پس از دریافت تایید فیفا نام باشگاه تراکتورسازی تبریز را به باشگاه تراکتور آذربایجان تغییر دادند. مالکیت این باشگاه از سال ۸۸ تا ۹۶ با سپاه عاشورا، از زیرمجموعه‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود.

دی‌ماه سال گذشته، زنوزی در برنامه «شب‌های فوتبالی» در واکنش به اعتراض‌ها به بالاگرفتن شعار‌های تجزیه‌طلبانه و قوم‌گرایانه در بازی‌های تراکتورسازی گفت: «پانترک و تجزیه‌طلب شمایید که به این حواشی دامن می‌زنید!». مالک تراکتورسازی در سال‌های گذشته نه تنها همواره در مورد رفتار‌های ضدملی برخی هواداران این باشگاه سکوت کرده، بلکه حتی یک بار هم این پدیده را محکوم نکرده است.

این فرصت را مغتنم کنید!

روز یکشنبه، ۲۱ اردیبهشت‌ماه، باشگاه تراکتور در اطلاعیه رسمی اعلام کرد که اهدای جام سرخپوشان تبریز روز پنجشنبه در حاشیه دیدار این تیم با استقلال خوزستان برگزار خواهد شد و به این ترتیب با برگزاری بازی در ورزشگاه یادگار امام مخالفت شده است. با این حال جشن قهرمانی دیگری برای هواداران تراکتور در ورزشگاه یادگار امام تبریز از ساعت ۱۷ تا ۱۹ روز جمعه برگزار خواهد شد.

این رویداد، فرصتی دوباره برای تایید دفاعیات هواداران تراکتور از وطن‌دوستی و میهن‌پرستی و اعلام برائت‌شان از جریان تجزیه‌طلبی و قوم‌گرایی است. مسوولان تشریفات باشگاه تراکتور می‌توانند با استفاده از نماد‌های ملی، اتحادگرایانه و ایرانی در جشن قهرمانی‌شان در زادگاه ستارخان، ثابت کنند که تحرکات ضدایرانی گذشته، متعلق به عده‌ای قلیل با اهداف مشخص بوده و ارتباطی به باشگاه پرقدمت تراکتورسازی تبریز ندارد.

ایران، حلقه وصلِ ترک و کرد و بلوچ و فارس، شیعه و سنی و ارمنی و کلیمی و همان ریسمانی است که هر کدام از این گروه‌ها، بدون توجه به آنچه آنان را در این گروه‌ها جای داده، در دشواری‌های تاریخ به آن چنگ انداخته‌اند. عده‌ای، اما گویی از این نام مشترک و ریسمان مستحکم می‌هراسند و در هر آبِ گل‌آلودی، در پی ماهیِ جدایی و انفصال و تفریق و تجزیه‌اند. از همین رو، جشن نخستین قهرمانی سرخ‌پوشانِ تبریز حالا به فرصتی مهم برای ادای احترام و تجدید میثاق با ایران بدل شده‌است.